Οσμάνι Ανίσα

Η θέση της γυναίκας κατά την περίοδο της αρχαιότητας είναι αδιαμφισβήτητης σημασίας. Μπορεί η γυναίκα εκείνης της εποχής να μην διαθέτει την ισχύ που μια γυναίκα έχει σήμερα , παρόλα αυτά υπάρχουν σπουδαίες γυναίκες που έβαλαν το λιθαράκι στην πρόοδο και την εξέλιξη της Ιστορίας. Μερικές από τις σπουδαιότερες γυναίκες της αρχαιότητας ήταν η Υπατία, η Σαπφώ, η Λασθενεία , η Θεανώ και η Αίθρα.

       ΥΠΑΤΙΑ : Η πιο γνωστή μαθηματικός της αρχαιότητας και η πρώτη γυναίκα επιστήμονας της οποίας η ζωή έχει καταγραφεί με λεπτομέρειες, ονομαζόταν Υπατία και ασχολήθηκε με τα μαθηματικά, την αστρονομία και τη μηχανική.  Κατακρεουργήθηκε από χριστιανούς που έκαψαν το νεκρό σώμα της. Την θεωρούσαν άτομο αξιοσέβαστο ενώ κάποιοι από τους μαθητές της ανέλαβαν αργότερα υψηλά αξιώματα. Αν και ήταν πολυγραφότατο δεν έχει σωθεί τίποτα από τα έργα της. Ένα από τα σημαντικότερα επιτεύγματά της ήταν ο Αστρονομικός Κανόνας. Δυστυχώς κατακρεουργήθηκε από χριστιανούς που έκαψαν το νεκρό σώμα της το 415 μ.χ. 

     Η Σαπφώ, ήταν Ελληνίδα λυρική ποιήτρια από τη Λέσβο, ιδιαίτερα γνωστή από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα για το ποιητικό της έργο. Ασχολήθηκε με την συγγραφή και την σύνθεση. Γεννήθηκε στην Λέσβο και παντρεύτηκε έναν πλούσιο από την Άνδρο με τον οποία είχε μια κόρη. Λόγω πολιτικών αναταραχών στην Λέσβο η Σαπφώ  κατέφυγε στην Σικελία. Όταν κατάφερε να επιστρέψει στην Λέσβο , δίδαξε σε νεαρές γυναίκες  που άνηκαv  στην αριστοκρατική τάξη ποίηση στην υπηρεσία της θεάς Αφροδίτης και των Μουσών. Ο Πλάτωνας την είχε χαρακτηρίσει "Δέκατη Μούσα" ενώ η Δύση την θεωρεί μέχρι και σήμερα την καλύτερη ποιήτρια. Η Σαπφώ απεβίωσε το 569 π.Χ. στην Λευκάδα. Πηγές αναφέρουν ότι η λυρική ποιήτρια έπεσε από τα βράχοι της Λευκάδας για έναν ανεκπλήρωτο έρωτα παρόλα αυτά δεν υπάρχουν αποδείξεις  για την εγκυρότητα αυτού του γεγονότος.

Σαβόγλου Σταυρούλα

ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΠΟΥ ΔΙΑΚΡΙΘΗΚΑΝ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ

   Η θέση και ο ρόλος της γυναίκας μέσα στην οικογένεια και την κοινωνία στο πέρασμα των αιώνων διαρκώς αλλάζει άλλοτε προς το καλύτερο και άλλοτε όχι, αλλά διατηρεί πάντα κάποια σταθερά χαρακτηριστικά: η κόρη, η αδερφή, η γυναίκα, η μάνα, η νοικοκυρά, αυτή που πάντα πρέπει να δίνει λόγο και ενίοτε να μην έχει λόγο.Από τα προϊστορικά ευρήματα, από την αρχή της εποχής που ονομάζεται πολιτισμένη, βρίσκουμε τον άντρα και τη γυναίκα αντιμέτωπους. Η σχέση αυτή θέλει τον άντρα κυρίαρχο και τη γυναίκα υποταγμένη μέσα στις χιλιάδες μορφές ατομικής και κοινωνικής έκφρασης.

    Στη νεολιθική εποχή, η γυναίκα πρώτη κυριαρχεί στην κοινωνική ομάδα και τη γεωργοκτηνοτροφική οικονομική ζωή στα πλαίσια μιας μητριαρχικά οργανωμένης κοινωνίας, ενώ στην Κρητο-μυκηναϊκή περίοδο πρωτοστατεί όχι μόνο σε θρησκευτικές τελετές αλλά και σε ασχολίες μέσα κι έξω από το σπίτι.

    Η γυναίκα στους αρχαϊκούς και κλασικούς χρόνους θεωρούνταν, βιολογικά και ψυχολογικά, πλάσμα που δεν είχε την ικανότητα να ελέγξει τον εαυτό της και να αντισταθεί σε εξωτερικά ερεθίσματα. Έπρεπε να είναι σεμνή, όμορφη και υγιής, προκειμένου να συμβιβάζεται με τα πρότυπα μιας πατριαρχικής κοινωνίας, όπως ήταν η αρχαία ελληνική. Ακόμα και στην τέχνη είναι δυνατόν να παρατηρήσει κανείς ότι από την αρχαϊκή περίοδο ως και το τέλος περίπου της κλασικής περιόδου, όπου το θηλυκό κορμί απελευθερώνεται, η γυναίκα -ιδιαίτερα στη γλυπτική- παρουσιάζεται ευπρεπώς ενδεδυμένη, ενώ αποφεύγεται η έμφαση στα χαρακτηριστικά του φύλου.

    Στην Αθήνα η πρώτη δυσκολία που αντιμετωπίζει ένα νεογέννητο κορίτσι ήταν να του επιτραπεί να ζήσει. Εξαρτιόνταν άμεσα από την απόφαση του πατέρα η έκθεση του νεογνού σε μια ερημική περιοχή, καθώς η γέννηση ενός θηλυκού μέλους θεωρούνταν ανώφελο και επιπρόσθετο έξοδο για τον οίκο, εφόσον μάλιστα σε ένα κατεξοχήν πατριαρχικό σύστημα κληρονομιάς δεν είχε τη δυνατότητα να διατηρήσει το οικογενειακό όνομα και συνεπώς τα οικογενειακά περιουσιακά στοιχεία. Στην αρχαιότητα, η γυναίκα ήταν προορισμένη να φροντίζει το σπίτι και τα παιδιά. Η θέση της βρισκόταν στην οικογένεια, κάτω από την κυριαρχία του άνδρα, χωρίς συμμετοχή στο δημόσιο βίο και χωρίς δικαιώματα στην ανάπτυξη της προσωπικότητάς της και τη διεκδίκηση μιας θέσης στην κοινωνία πέρα από τη θέση της μητέρας και συζύγου. Η θέση της ήταν κατώτερη μέσα στην οικογένεια και κάτω από την εξουσία του άντρα- συζύγου ή του πρωτότοκου γιου μετά το θάνατο του συζύγου ή κάποιου από τους συγγενείς αδερφούς ή θείους.

   Πριν από τον 8° αιώνα π.Χ. οι γυναίκες όλων, ίσως, των τάξεων, δούλευαν στο σπίτι και στα χωράφια. Όσο πιο ικανές για τη δουλειά ήταν, τόσο μεγαλύτερη ήταν η αξία τους, γι' αυτό και οι πατέρες τους τις πουλούσαν στους συζύγους.

   Αργότερα, στη δουλοκτητική κοινωνία, η γυναίκα έπαψε να έχει ανάλογη αξία και οι όροι αντιστράφηκαν. Στην αρχαία Ελλάδα και ιδιαίτερα στην Αττική, μοναδικός φορέας δικαιωμάτων συμμετοχής στα κέντρα λήψης αποφάσεων για τα κοινά ήταν ο άνδρας.